Francis Alÿs

Ο Φράνσις Αλίς γεννήθηκε στην Αμβέρσα το 1959. Σπούδασε αρχιτεκτονική και μηχανική στο Τουρνέ και τη Βενετία, πριν μετακομίσει στην Πόλη του Μεξικού το 1986, για να συμμετάσχει σε ένα διοργανωμένο από τη Γαλλία πρόγραμμα βοήθειας μετά τον μεγάλο σεισμό του προηγούμενου έτους. Ο Αλίς συγκαταλέγεται στους κορυφαίους καλλιτέχνες στο διεθνές καλλιτεχνικό στερέωμα, συνδέεται όμως στενά με τη σύγχρονη εικαστική σκηνή στο Μεξικό, που σήμερα απολαμβάνει σημαντική διεθνή προσοχή και προβολή. Στην πολύπλευρη καλλιτεχνική πρακτική του, που περιλαμβάνει περφόρμανς, βίντεο, ζωγραφική, σχέδιο και φωτογραφία, ο Αλίς διατυπώνει ποιητικές και αλληγορικές προσεγγίσεις σε πολιτικο-κοινωνικά ζητήματα με μεγάλη ακρίβεια και οικονομία μέσων. Το έργο του πραγματεύεται ως επί το πλείστον λατινοαμερικάνικα θέματα, καθώς και την οπτική πραγματικότητα που τα περιβάλλει. Προσεγγίζει ευρεία θέματα, όπως η κοινότητα, η εθνικότητα, καθώς και τα οφέλη και οι κίνδυνοι από την παγκοσμιοποίηση και την οικονομική ανάπτυξη. Η προσωπική του εξερεύνηση πόλεων με τη μορφή σύγχρονων dérives –συχνά πεζοπορώντας και μερικές φορές υπό την επήρεια ναρκωτικών που διευρύνουν τη συνείδηση– αποτελεί τη βάση για την πρακτική του. Συσσωρεύει εκτενή και ποικίλη τεκμηρίωση που να καταγράφει τις ιδέες και τις διαδικασίες παραγωγής του, και συχνά αναθέτει αντικείμενα εφαρμοσμένων εικαστικών τεχνών από τεχνίτες στις πόλεις όπου εργάζεται (παραδείγματος χάρη από ζωγράφους πινακίδων στην Πόλη του Μεξικού).
Το φιλόδοξο σχέδιο του Αλίς φέρνει στο προσκήνιο ένα ευρύ φάσμα προβληματισμών (και προβλημάτων) – από τη δύναμη της ανθρώπινης θέλησης έως αμφιλεγόμενα και άκρως πολιτικά ζητήματα που αφορούν την εκμετάλλευση των εργατών, τον θρησκευτικό ζήλο και τη ματαιότητα ή τη μοιραία κατάληξη των προσπαθειών του ανθρώπου να αλλάξει τη φύση. Η περουβιανή έρημος μπορεί να μη φαίνεται και τόσο αλλαγμένη μετά την παρέμβαση του Αλίς, όμως οι έρημοι εξαπλώνονται όλο και περισσότερο, σε ολόκληρο τον κόσμο, ως συνέπεια «ανθρώπινων έργων». Στην αμφίσημη ένωση του μνημειακού και του εφήμερου.
Ο ίδιος ο Αλίς αποκαλεί τις δράσεις του «μύθους» ή «ιστορίες». Χαρακτηρίζονται από παράλογα και χιουμοριστικά στοιχεία. Αυτό ακριβώς είναι που κάνει τη δουλειά του ουτοπική με έναν μεταδοτικό τρόπο, ως σχολαστικά προετοιμασμένες δράσεις που ακτινοβολούν άνευ όρων πίστη στην αλλαγή με κινητήριο δύναμη τη βούληση.